Kan Örnekleri Nasıl Saklanır?

Kan örneklerinin doğru şekilde saklanması, tıbbi testlerin güvenilirliği ve hastaların sağlığı açısından kritik bir öneme sahiptir. Yanlış saklama koşulları, kanın bozulmasına, hücrelerin parçalanmasına veya biyokimyasal parametrelerin değişmesine neden olabilir. Bu nedenle, kan örneklerinin uygun sıcaklık, saklama süresi ve taşıma koşulları dikkate alınarak muhafaza edilmesi gerekir.

1. Kan Örneklerinin Saklanma Koşulları

Kan örneklerinin saklanma koşulları, analiz türüne göre değişiklik gösterir. Genel olarak şu kriterler dikkate alınmalıdır:

✅ Tam Kan Örnekleri:

• 2-8°C arasında saklanmalı ve 24 saat içinde analiz edilmelidir.
• Uzun süreli saklama gerektiğinde -20°C veya daha düşük sıcaklıklara alınmalıdır.

✅ Serum ve Plazma Örnekleri:

• Kan alındıktan sonra santrifüj edilerek serum veya plazma ayrılmalıdır.
• Serum ve plazma 2-8°C’de kısa süreli, -20°C veya -80°C’de uzun süreli saklanabilir.

✅ Tam Kan Hücre Sayımı (CBC) İçin Örnekler:

• EDTA’lı tüplerde 2-8°C’de saklanmalı ve en geç 24 saat içinde analiz edilmelidir.
• Uzun süreli saklama için uygun değildir; hücre yapıları bozulabilir.

✅ Kan Gazı Analizi İçin Örnekler:

• Hemen analiz edilmelidir (maksimum 30 dakika içinde).
• Saklanması gerekirse, buz banyosunda (0-4°C) kısa süreli olarak muhafaza edilebilir.

✅ Kan Kültürü Örnekleri:

• Oda sıcaklığında inkübasyon gerektirdiği için saklama yerine doğrudan laboratuvara gönderilmelidir.

  3. Kan Örneklerinin Saklanmasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

  ✔ Sıcaklık Kontrolü: Kan örnekleri, önerilen sıcaklıklarda saklanmalı ve ani sıcaklık değişimlerinden korunmalıdır.

  ✔ Tüplerin Doğru Kullanımı: Hangi analiz için hangi tüpün kullanılacağı önceden belirlenmelidir (örneğin, EDTA’lı tüpler hematoloji için, jel içeren tüpler biyokimya için uygundur).

  ✔ Etiketleme ve Kayıt Tutma: Her örnek uygun şekilde etiketlenmeli ve hasta bilgileri eksiksiz kaydedilmelidir.

  ✔ Kontaminasyonu Önleme: Örnekler çapraz bulaşmayı önlemek için kapalı kaplarda saklanmalı ve farklı türde numuneler ayrıştırılmalıdır.

  ✔ Hızlı İşleme: Kan gazı analizi gibi bazı testler için örneklerin hızlıca analiz edilmesi gerekir.

  ---

  4. Kan Örneklerinin Uzun Süreli Saklanması

  Bazı özel durumlarda (araştırmalar, biyobankalar, genetik analizler) kan örnekleri uzun süreli olarak saklanabilir. Bu durumda:

  • Serum ve plazma örnekleri -80°C’de yıllarca saklanabilir.
  • Tam kan örnekleri -196°C’de (sıvı azot) muhafaza edilmelidir.
  • DNA izolasyonu yapılmış örnekler -20°C veya -80°C’de stabil kalabilir.

  ---

  Sonuç

  Kan örneklerinin doğru sıcaklıkta ve uygun koşullarda saklanması, laboratuvar testlerinin doğruluğunu artıran önemli bir faktördür. Örneklerin analiz türüne uygun şekilde muhafaza edilmesi, yanlış sonuçların önüne geçerek hasta güvenliğini sağlar.